Rząd przyjął zmiany w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii, która to nowelizacja – jak twierdzi resort energii – ma na celu osiągnięcie 15 proc. udziału OZE w zużyciu energii do końca 2020 r.

W projekcie zaproponowano przepisy umożliwiające przeprowadzenia aukcji w 2019 r. dla instalacji odnawialnego źródła energii, będących odpowiedzią na konieczność zwiększenia udziału OZE w miksie energetycznym Polski.

Jak wynika z opublikowanego przez Najwyższą Izbę Kontroli (dalej: „NIK”) raportu pn. Rozwój sektora odnawialnych źródeł energii (dalej: „raport NIK”), w przypadku niezrealizowania do 2020 r. obowiązkowego minimalnego udziału energii z OZE w całkowitym zużyciu energii brutto na poziomie 15 proc., Polska stanęłaby przed koniecznością dokonania statystycznego transferu energii z OZE z państw członkowskich Unii Europejskiej dysponujących nadwyżką tej energii. Jak wskazuje NIK, koszty tego transferu mogą wynieść nawet 8 miliardów zł.

Resort energii podkreśla, że realizacja aukcji w bieżącym roku kalendarzowym, zakładająca przyrost nowych mocy wytwórczych w wymiarze sumarycznym 3 414 MW różnych rodzajów OZE (z przeważającym udziałem lądowej energetyki wiatrowej oraz instalacji PV), pozwoli uzyskać roczną produkcję energii elektrycznej w wysokości 9,176 TWh.

„Istniejące moce wytwórcze z OZE, prognozowana produkcja z instalacji które wygrały przeprowadzone dotychczas aukcje oraz planowane wolumeny dla aukcji jakie zostaną przeprowadzone w bieżącym roku, dadzą wynik o łącznej mocy instalacji na poziomie 13 657 MW z odnawialnych źródeł energii. Źródła te pozwolą na zabezpieczenie jeszcze w 2019 roku docelowej sumarycznej produkcji rocznej na poziomie 35,339 TWh. Powyższe w przewidywanym wymiarze rocznej konsumpcji energii elektrycznej w 2020 roku na poziomie 183,730 TWh, daje udział OZE na poziomie 19,23 proc., wobec wymaganego poziomu 19,1 proc.” – ocenia resort energii.

Przyrost mocy w OZE po aukcji w 2019 r.

Resort energii jako jedną z grup, która może skorzystać na zmianach w projekcie, wskazuje małe i średnie przedsiębiorstwa. Jak czytamy: „proponowane rozwiązania sprzyjać będą głównie sektorowi MŚP, który z uwagi na lokalny charakter oddziaływania, prawdopodobnie lepiej będzie się mógł zaadaptować do nowego systemu aukcyjnego. Projektowana regulacja zakłada rozwój inwestycji OZE przez małych i średnich przedsiębiorców”.

„Przyjmując za kryterium identyfikacyjne skalę realizowanej inwestycji, założyć można, iż planowane do przeprowadzenia w 2019 roku aukcje OZE w koszykach do 1 MW przeznaczone będą dla inwestycji realizowanych przez te podmioty” – czytamy w uzasadnieniu.

Zestawienie i analiza porównawcza nakładów inwestycyjnych w rozwój generacji z OZE na podstawie historycznej i planowanej sprzedaży energii elektrycznej w aukcjach, przed i po wprowadzeniu projektowanej regulacji.

W uzasadnieniu czytamy, że dane te wskazują na zwiększenie efektywności wykorzystania budżetu aukcyjnego w 2019 roku względem roku poprzedniego.

„Na uwagę zasługuje fakt, że w roku 2019, w stosunku do roku poprzedniego planuje się dokonanie zakupu wyraźnie wyższej ilości energii przy jednoczesnym znacznym zmniejszeniu przeznaczonej na ten cel wartości pomocy publicznej” – czytamy.

Przedsiębiorcy będą mogli produkować energię na własne potrzeby, a nadwyżki – rozliczać w korzystnym systemie opustów – taki będzie efekt tzw. pakietu prosumenckiego, zawartego w projekcie noweli ustawy o OZE. Do tej pory przedsiębiorcy nie mogli być prosumentami i tym samym korzystać z rozwiązań, które coraz chętniej i śmielej stosują gospodarstwa domowe.

Na mocy poprawki ministra rolnictwa i rozwoju wsi, projekt umożliwia tworzenie spółdzielni energetycznych na terenie gmin wiejskich i miejsko-wiejskich. Spółdzielnie będą miały prawo do prosumenckich zasad rozliczeń energii elektrycznej w systemie opustów.

„Tzw. pakiet prosumencki jest efektem prac Międzyresortowego Zespołu ds. Ułatwień Inwestycji w Prosumenckie OZE, pod przewodnictwem szefowej MPiT Jadwigi Emilewicz. Stanowi on pierwszą część zmian przygotowanych przez ten zespół. W planach są kolejne ułatwienia, które mają na celu rozwój energetyki obywatelskiej, rozpowszechnienie inwestycji w OZE i zwiększenie udziału prosumenckich OZE w bilansie energetycznym Polski” – czytamy w komunikacie MPiT.

„Ten projekt realizuje jeden z celów, które postawiliśmy sobie w ogłoszonym w styczniu programie Energia Plus. Mali i średni przedsiębiorcy będą mogli być prosumentami. To samo dotyczy spółdzielni energetycznych, które będą mogły powstawać na wsiach i w gminach miejsko-wiejskich. Przyjęty dziś projekt to jedna z dróg do zmniejszenia emisyjności naszej energetyki bez szkody dla polskiej gospodarki” – powiedziała minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz, cytowana w komunikacie.

Dodała, że liczę na to, iż te regulacje staną się silnym impulsem do rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce.

„Już mamy pod tym względem konkretne osiągnięcia. W ubiegłym roku powstało u nas łącznie ok. 28, 36 tys. mikroinstalacji fotowoltaicznych, czyli ponad dwa razy więcej niż w 2017 roku. Na koniec marca tego roku w sumie mieliśmy już ponad 65 tys. mikroinstalacji OZE. Według ogłoszonego w ostatnich dniach raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej już w tym roku Polska może znaleźć się już na 4. miejscu w UE pod względem rocznych przyrostów nowych mocy fotowoltaicznych!” – wskazała minister.

Przyznanie przedsiębiorcom statusu prosumenta, w połączeniu z innymi zmianami prawnymi i ułatwieniami w inwestycje fotowoltaiczne, umożliwi im obniżenie kosztów energii. Przyczynią się do tego również instrumenty finansowe, wspierające zakup mikroinstalacji, podkreślił resort.

Tzw. pakiet prosumencki przewiduje m.in.:

−    Wprowadzenie nowej definicji „prosumenta energii odnawialnej” i objęcie nią przedsiębiorców, dla których wytwarzanie energii nie stanowi przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej. Prosument będzie mógł wytwarzać energię elektryczną w mikroinstalacji (moc do 50kW).

−    Objęcie tak zdefiniowanych prosumentów systemem opustów. Da im to możliwość wytwarzania energii elektrycznej na własne potrzeby. Nadwyżki będą mogli „magazynować” w sieci elektroenergetycznej operatorów energetycznych, a następnie je odbierać, by zaspokoić swoje potrzeby energetyczne.

−    Rozliczanie energii w dłuższych cyklach rozliczeniowych, co umożliwi korzystanie z wyprodukowanej przez siebie energii w okresach niższej produkcji, która nie zaspokaja potrzeb przedsiębiorców.

−    Zobowiązanie ministra ds. energii oraz ministra do spraw gospodarki do wydania, w porozumieniu, rozporządzenia wykonawczego określającego szczegółowe zasady i procedurę przyłączania do sieci mikroinstalacji należących do prosumentów, jak również zakres i zasady bilansowania oraz rozliczeń z prosumentami.

−    Rezygnację z obowiązku przygotowania projektu budowlanego dla najmniejszych mikroinstalacji do 6,5 kW.

−    Wprowadzenie możliwości lokalizowania mikroinstalacji na terenach, które w planach miejscowych mają przeznaczenie inne niż produkcyjne, podano w komunikacie.

Jak czytamy w komunikacie resortu przedsiębiorczości:

„By upowszechnić OZE w Polsce, jak dotychczas przeprowadziliśmy następujące działania:

a) 1 stycznia 2019 r. weszła w życie ulga termomodernizacyjna w podatku dochodowym od osób fizycznych,

b) 13 stycznia 2019 r. nastąpiło ogłoszenie programu Energia Plus,

c) 6 lutego 2019 r. Prezesa Rady Ministrów powołał międzyresortowy zespół ds. prosumenckiego OZE,

d) w kwietniu 2019 r. przygotowaliśmy pierwszy pakiet propozycji zmian wspierających prosumenckie OZE,

e) 29 kwietnia 2019 r. nastąpiło ogłoszenie w MPiT Ekopożyczki PKO BP, która wspiera inwestycje gospodarstw domowych w instalacje fotowoltaiczne.

f) 23 maja 2019 r. BGK ogłosił gwarancje kredytowe Biznesmax na instalacje fotowoltaiczne dla firm”.

rb na podst. ISBnews