Brak zmian w energetyce może kosztować 20 proc. więcej niż realizacja PEP 2040

5 nowych przedsięwzięć NCBR

11 lutego 2021

Lotos powrócił do publikowania modelowej marży rafineryjnej

11 lutego 2021

Redakcja

Kategorie

Tagi

Przyjęta przez rząd plan transformacji energetycznej Polski do 2040 zakłada, że aby osiągnąć zaprezentowane w niej cele, trzeba przeznaczyć na inwestycje 890 mld zł. Tymczasem Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) oszacował, że utrzymanie obecnego stanu w sektorze paliwowo-energetycznym może kosztować ponad 1 000 mld zł.

Polityka Energetyczna Polski 2040, opiera się na trzech filarach sprawiedliwej transformacji, zeroemisyjnym systemie energetycznym i dobrej jakości powietrza. Czytaj więcej: Rząd przyjął Politykę energetyczną Polski do 2040 r.

Według scenariusza, przygotowanego przez PIE, którego wprowadzenie – jak piszą analitycy Instytutu – „wydaje się mało prawdopodobne”, utrzymanie obecnej sytuacji kosztowałoby niemal 20 proc. więcej.

„Scenariusz zakłada utrzymanie obecnego status quo sektorów paliwowo-energetycznych, miksu energetycznego i kluczowych inwestycji. Zachowanie status quo do 2040 r. wiązałoby się z kosztami sięgającymi 1 064 mld zł, co oznacza, że byłyby one wyższe o 19,5 proc. niż w warunkach wdrożenia PEP. W ramach rachunków nie zostały uwzględnione koszty zewnętrze ponoszone przez społeczeństwo, obejmujące głównie koszty zdrowotne i środowiskowe” – piszą eksperci PIE.

Przy czym, w zaprezentowanym scenariuszu, nie uwzględnili oni jeszcze jednego zobowiązania, kosztów uprawnień do emisji CO2, a to mogłoby kosztować dodatkowe setki miliardów złotych. Polska korzysta z darmowego przydziału emisji dla sektora energetycznego, „jednak sytuacja ta może się znacząco zmienić, bo sposób przydziału ma być zaostrzony i w części zastąpiony innymi mechanizmami”.

„Zakładając konieczność zakupu uprawnień dla całej emisji CO2 tylko z elektrowni, w scenariuszu status quo byłby to dodatkowy koszt sięgający nawet 400 mld PLN. Do oszacowania tej kwoty wykorzystano prognozy kosztów emisji CO2 KOBIZE do 2035 r., wraz z estymacją do 2040 r., i emisyjność z elektrowni zawodowych zgodnie z PEP2040 z 2019 r.” – czytamy w analizie.

Polski rząd wynegocjował w kolejnej perspektywie (2021-2027) ok. 770 mld zł ze środków projektu Europejskiego Funduszu Odbudowy i z unijnego budżetu. Do 2040 r. Polska może być beneficjentem dwóch następnych perspektyw unijnych, ale wysokość środków, które może pozyskać, w istotnym stopniu może zależeć od realizacji celów klimatycznych.

„Konsekwencją braku realizacji scenariusza dekarbonizacji może być także zatrzymanie środków z mechanizmów unijnych wynoszących 260 mld zł do 2030 r. (środki Funduszu na Rzecz Sprawiedliwej Transformacji, Funduszu Transformacji Energetyki czy Polityki Spójności) i brak podobnych środków w kolejnych latach” – piszą eksperci PIE.

Ekonomiści z Instytutu przypominają, że autorzy raportu McKinseya wskazali na ile dekarbonizacja mogłaby poprawić bilans handlowy Polski, w związku z ograniczeniem znaczenia importu surowców kopalnych.

„W modelu bezemisyjnym, obecny deficyt handlowy w kategorii nośników energetycznych (węgiel, gaz, ropa, energia elektryczna), może spaść z 15 mld EUR do 3 mld EUR rocznie. Mnożnik makroekonomiczny niemal wszystkich rodzajów działalności gospodarczej może wygenerować większy PKB i skutkować zwiększeniem liczby miejsc pracy (250-300 tys.) niż import paliw kopalnych. Do 2030 r. PKB mógłby się zwiększyć dodatkowo o 10-12 mld EUR rocznie, tj. dodatkowe 1-2 proc. PKB głównie z inwestycji w rozwój morskiej energetyki wiatrowej, produkcji elektrycznych pomp ciepła i komponentów do pojazdów elektrycznych” – czytamy w publikacji.