Ponad 1200 MW mocy w fotowoltaice
„Mój Prąd” rusza po przerwie
13 stycznia 2020
Dochód wśród kryteriów dla rekompensat za podwyżki cen prądu
13 stycznia 2020
W październiku 2019 r. moc zainstalowana nowo podłączanych elektrowni fotowoltaicznych utrzymała się na ścieżce wzrostu. Segment odnotował drugi miesięczny wyniki w historii – blisko 88 MW.
1 218,2 MWe tyle wyniosła, według danych Agencji Rynku Energii (ARE), na koniec października 2019 r. łączna moc zainstalowana instalacji solarnych podłączonych do krajowego systemu energetycznego. To o 87,6 MW (tj. o 7,75%) więcej niż miesiąc wcześniej, na koniec września ub.r.
To dobra wiadomość dla branży, bo choć dynamika ze względu na coraz wyższą bazę odniesienia słabnie, był to kolejny miesiąc kiedy moc nowo zainstalowanych elektrowni rosła porównaniu z poprzednim. Po szczycie w czerwcu, gdy operatorzy przyłączyli do sieci 111,6 MWe, co było rekordem w historii branży PV w Polsce, w lipcu i sierpniu moc nowo przyłączanych instalacji niespodziewanie zaczęła spadać. We wrześniu nastąpił zwrot, trend utrzymał się w październiku, i co ważniejsze udało się wypracować drugi wynik miesięczny w historii branży w Polsce.
Według danych ARE, do końca października 2019 r. moc instalacji fotowoltaicznych zwiększyła się o 661,6 MW, tj. (o 118,84%), a licząc rok do roku o 743,1 MWe (tj. o 156,38%). Średnia arytmetyczna dla 10 miesięcy 2019 roku wynosi 66,16 MWe, a mediana: 77,5 MWe. Moc zainstalowana instalacji przyłączonych w październiku była drugi raz z rzędu większa niż średnie wartości odnotowane ub.r. w statystykach ARE (najsłabszy był styczeń, kiedy podłączono jedynie 9,5 MWe).
Boom inwestycyjny w fotowoltaice ma ewidentnie związek z rządowym programem wsparcia budowy przydomowych mikroinstalacji fotowoltaicznych „Mój Prąd”. Program, przygotowany jeszcze przez Ministerstwo Energii, kierowane przez Krzysztofa Tchórzewskiego ruszył 30 sierpnia ub.r. Mogą z niego skorzystać właściciele domów jednorodzinnych, którzy kupią instalację PV o mocy 2-10 kWe. Zwrot wydatków możliwy jest dopiero po jej zamontowaniu, i zawarciu umowy z operatorem systemu dystrybucyjnego, przewidującej wprowadzenie do systemu wytworzonej energii elektrycznej. Dofinansowanie może sięgnąć do 50% kosztów kwalifikowanych inwestycji, nie więcej niż 5 tys. zł (refundowane są wydatki poniesione od 23 lipca 2019 r.). Pierwszy nabór wniosków do programu zakończył się 20 grudnia, ale już wiadomo, że będą kolejne.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej informuje na swoich stronach, że w ramach programu „Mój Prąd” do 9 grudnia br. wpłynęło 13 329 wniosków o dofinansowanie o wartości 62,02 mln zł dla instalacji o łącznej mocy 74,9 MW. Do tego czasu zaakceptowano 11 172 wniosków o dotacje o wartości 55,23 mln zł. Łączna moc przydomowych mikroinstalacji fotowoltaicznych, których właściciele otrzymali rządowe wsparcie (w tym promesę) w ciągu ponad trzech miesięcy działania programu „Mój Prąd” wyniosła 63 MW. Można więc szacować, że dzięki programowi przybywa dodatkowo ok. 20 MW mocy zainstalowanej miesięcznie. Bez rządowego dopalacza moc zainstalowana w energetyce PV wzrosłaby w październiku o ok. 68 MW, a nie o 87,6 MW. „Mój Prąd” dodał więc 28,8% mocy w drugim najlepszym miesiącu w historii tej branży w Polsce.
Jeśli tempo przyrostu zostało utrzymane w listopadzie i grudniu, to można szacować, że na koniec 2019 r. moc zainstalowana PV wzrośnie do ok. 1 400 MW. Dzięki szybkiemu rozwojowi energetyka solarna została w lipcu ub.r. wiceliderem branży OZE wyprzedzając elektrownie wodne. Wcześniej, bo maju ub.r. wyprzedziła siłownie biomasowe, a elektrownie biogazowe pod koniec 2017 r. Od trzech miesięcy fotowoltaika umacnia się na drugiej pozycji, skracając dystans do lidera rynku OZE: lądowej energetyki wiatrowej. Choć różnica jest ciągle znacząca (1 218,2 MW versus 5 891,6 MW mocy).
Wydaje się, że jej pozycja wicelidera branży jest niezagrożona. O ile ten segment notuje wzrost dwu-, trzycyfrowy, to pozostałe segmenty branży OZE rosną w rachitycznym tempie, bo o 0,93% licząc rok do roku, przy czym moc zainstalowana farm wiatrowych wzrosła o 0,94%. Dystans fotowoltaiki systematycznie do energetyki wiatrowej onshore będzie się zmniejszał do czasu gdy zostaną uruchomione nowe farmy lądowe, które wygrały aukcje Urząd Regulacji Energetyki w listopadzie 2018 r., co powinno nastąpić w I półroczu 2020 r.
W grudniu ub.r. URE ogłosił w wyniku rozstrzygnięcia ostatnich aukcji wsparcia mogą powstać lądowe elektrownie wiatrowe o mocy zainstalowanej ok. 2,2 GW i elektrownie słoneczne o mocy 0,9 GW (moc pozostałych technologii OZE to niecałe 20 MW). O ile beneficjenci tej aukcji: nowe siłownie wiatrowe powstaną najwcześniej w połowie 2021 r., to farmy fotowoltaiczne, zwłaszcza, że większość to obiekty małe o mocy do 1 MW, mogą pojawić się w systemie energetycznym już w przyszłym roku.
Rząd na razie nie chce już wspierać lądowej energetyki wiatrowej (morskie farmy mają zacząć dostarczać prąd od 2025 r.). Stawia na fotowoltaikę zawodową, jak i budowaną przed przedsiębiorców na własne potrzeby.
Także prosumenci ciągle mogą liczyć na wsparcie rządu. Już wiadomo, że kolejny nabór II do programu „Mój Prąd” zostanie ogłoszony 13 stycznia 2020 r., na dotychczas obowiązujących zasadach. Pieniędzy długo nie zabraknie – jego budżet to 1 mld zł, a wykorzystanie wynosi 4%. Jeśli zainteresowanie dofinansowaniem będzie na tym samym poziomie, co w ub.r. to w tym roku przybędzie 40-50 tys. instalacji prosumenckich o łącznej mocy 250 MW. Rząd liczy, że dzięki środkom z programu „Mój Prąd” w Polsce zostanie wybudowane 200 tys. domowych instalacji PV o łącznej mocy 1,2 GW. Do tego dochodzi program „Czyste Powietrze”, w którym również można dostać dofinansowanie na instalację fotowoltaiczną, a który ma być usprawniony. Prosumenci mogą ponadto odpisać koszty związane w wydatkami na instalacje od podstawy opodatkowania.
t.brzezinski@cleanerenergy.pl
