Żaden producent energii w Polsce czy wywodzący się z energetyki zawodowej, czy przemysłowej nie ma takiego udziału gazu w swoim miksie jak PKN Orlen. Dalej trudno byłoby już go zwiększać, dlatego w kolejnych latach nasza uwaga skupiać się będzie na zeroemisyjnych źródłach – mówi Jarosław Dybowski, dyrektor wykonawczy do spraw energetyki w PKN Orlen w wywiadzie dla portalu cleanerenergy.pl.

Cleanerenergy.pl: PKN Orlen jest jednym z największych inwestorów, a tym samym graczy w polskiej energetyce. Po oddaniu do użytku bloku CCGT w Płocku o mocy zainstalowanej 608 MW posiada obecnie w Polsce jednostki wytwórcze o łącznej mocy 1 600 MW, co czyni go piątym producentem energii elektrycznej w Polsce. Ambicje macie większe, biorąc pod uwagę plany przejęcia gdańskiej Grupy Energa ….

Jarosław Dybowski, dyrektor wykonawczy do spraw energetyki w PKN Orlen:Pod względem wolumenu energii wprowadzonej do sieci jesteśmy już czwartym producentem energii elektrycznej w Polsce. A biorąc pod uwagę moc zainstalowaną naszych jednostek, rzeczywiście znajdujemy się tuż za Zespołem Elektrowni PAK, który produkuje prąd w oparciu o konwencjonalne jednostki opalane węglem brunatnym. Nasze jednostki, są w zdecydowanej większości zasilane gazem ziemnym przez co mamy niższe koszty zmienne , a to pozwala nam na produkowanie większej ilości energii. Oczywiście przejęcie Energa poprawiłoby naszą pozycję, bo zainstalowana moc wytwórcza w elektrowniach tej grupy wynosi ok. 1,34 GW.

Cleanerenergy.pl: Gdzie są zlokalizowane Wasze bloki? Ile energii i ciepła produkują jednostki, jaka część przeznaczana jest na potrzeby własne, a jaka trafia do odbiorców zewnętrznych?

J. D.: Podstawę naszej floty wytwórczej stanowią dwa nowoczesne niskoemisyjne jednostki CCGT (ang. – Combined Cycle Gas Turbine), czyli bloki parowo-gazowe zlokalizowane we Włocławku i Płocku, działające w kogeneracji. Pierwszy z nich ma 473 MWe mocy zainstalowanej elektrycznej i 417 MWt mocy  cieplnej, a drugi 608 MWe mocy elektrycznej i 530 MWt cieplnej.  Oddane w ostatnich latach dwa bloki mają więc łączną moc zainstalowaną blisko 1 100 MWe. Do tego dochodzi jeszcze działająca także z wykorzystaniem procesu kogeneracji Elektrociepłownia Płock, w której wykorzystujemy pozostałości po procesie rafinacji, np. ciężki olej opałowy który współspalamy z gazem ziemnym. Jednostka dysponuje siedmioma turbozespołami TG, o łącznej mocy 413,6 MWe, i 2 149 MW cieplnej. Mamy też mniejsze jednostki zlokalizowane przy naszych zakładach w Trzebini i Jedliczach. Nasze jednostki wytwórcze, zlokalizowane w Polsce, produkują ok. 8 TWh energii rocznie, z czego ok. 50 proc. przeznaczamy na własne potrzeby i  sprzedaż bezpośrednio dla naszych spółek zależnych, a resztę przeznaczamy dla naszych partnerów lub sprzedajemy na giełdzie..

Cleanerenergy.pl: Budżet na bloki CCGT we Włocławku i Płocku szacowany był na 3,1 mld zł (odpowiednio 1,4 mld zł i 1,7 mld zł). Czy PKN Orlen planuje budowę kolejnych jednostek konwencjonalnych? Wcześniej koncern rozważał np. postawienie nowego szczytowego bloku w Płocku…

J. D.: Nie planujemy go, po dokładnej analizie ekonomicznej zrezygnowaliśmy z tego projektu. Nastawiamy się na inwestycje w OZE, i modernizacje naszych starszych jednostek. W 2019 roku rozpoczęliśmy wymianę TG1 w Elektrociepłowni Płock, która pozwoli na zwiększenie jego mocy zainstalowanej z 55 MWe do 65 MWe oraz poprawę sprawności o ok. 10 proc. Priorytetem są jednak dla nas OZE.

Cleanerenergy.pl: Czy Grupa PKN ORLEN zamierza rozwijać flotę jednostek CCGT?

J. D.: Tak, ale tylko przy naszych zakładach w Czechach i na Litwie, gdzie musimy wymienić działające obecnie na węgiel brunatny i kamienny jednostki na niskoemisyjne wysokosprawne bloki kogeneracyjne. W Polsce obecnie nie ma takiej potrzeby. Jeśli jednak dojdzie do przejęcia Energi, sytuacja się zmieni, bo jako grupa nie będziemy już energetycznie zbilansowani. Dlatego będziemy musieli rozważyć i podjąć decyzje o inwestycjach w bloki gazowe oraz jednostki na inne paliwo. Jak wiadomo plany rozwoju generacji, w tym o jednostki CCGT ma Grupa Energa. W marcu ub.r. Energa Wytwarzanie (obecnie Energa OZE), odpowiedzialna za ten segment w gdańskiej grupie ogłosiła nowy przetarg na budowę bloku gazowo-parowego w Grudziądzu o mocy 450-750 MWe wraz z infrastrukturą pomocniczą i towarzyszącą. Jeśli dojdzie do przejęcia, będziemy chcieli w pierwszej kolejności skorzystać z projektów rozpoczętych i planowanych przez Grupę Energa (np. kogeneracyjny blok biomasowy, na zrębki w EC Kalisz-Piwonice o mocy 11,3 MWe i 21,3 MWt – red.). Sprawa wyjaśni się najpóźniej na początku kwietnia, kiedy będą znane wyniki wezwania na akcje (zapisy zakończą się 9 kwietnia br. – red).

Cleanerenergy.pl: Czy po planowanym przez PKN Orlen przejęciu kontroli nad Grupą Lotos, która chce rozwijać swoje moce wytwórcze, nie zwiększy się wewnętrzne zapotrzebowania na energię?

J. D.: Nadwyżka produkcji ponad potrzeby własne wynosi obecnie 4 TWh energii rocznie, bez problemu pokryjemy zapotrzebowanie Grupy Lotos, nawet powiększone w związku z planami zarządu tej spółki dotyczącymi rozbudowy zakładu w Gdańsku.

Cleanerenergy.pl: PKN Orlen stawia na zintegrowane aktywa produkcyjne działające w oparciu o własne źródła energii, co ma zwiększyć bezpieczeństwo operacyjne i poprawia efektywność ekonomiczną. Czy posiadane moce zainstalowane uwzględniają liczne duże projekty rozwojowe, które PKN Orlen planuje zrealizować w kolejnych latach? Zaktualizowana strategia na lata 2018-2022 zapowiada bowiem np. w segmencie petrochemii budowę kompleksu pochodnych aromatów, rozbudowę kompleksu olefin, a w segmencie rafineryjnym, np. instalacji hydrokrakingu, jednostki do produkcji HVO (ang. Hydrogenated Vegetable Oil – uwodornionego oleju roślinnego). Sporo tego…

J. D.:  Naszą bazą wytwórczą są nowoczesne bloki parowo –gazowe. Para technologiczna jest bowiem wykorzystywana w procesach produkcyjnych w naszych zakładach. Podobnie jest z produkowaną energią elektryczną. Dopiero jej nadwyżka jest oferowana na zewnątrz. Jak wspominałem, obecnie produkcja energii ponad potrzeby własne wynosi 4 TWh, więc mamy spory zapas. Oczywiście dostosowujemy nasze możliwości produkcyjne  i infrastrukturę energetyczną do planów rozbudowy rafinerii i petrochemii. . Przykładem jest planowana budowa Głównego Punktu Zasilania (GPZ) 110 kV w Płocku w odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie naszego zakładu na energię elektryczną. Prowadzimy już rozmowy z Energa Operator na temat nowych przyłączy, mocy rezerwowych.

Cleanerenergy.pl: Jednym z działań mających umożliwić dalszy rozwój Grupy Orlen jest realizacja planów strategicznych w zakresie niskoemisyjnej energetyki. W oparciu o tą energetykę PKN Orlen chce budować swoją przewagę konkurencyjną. W jaki sposób? Czy to się udaje już w oparciu o źródła gazowe?

J. D.: Jak widać po wynikach jakie osiąga PKN Orlen, to się udaje. Dodatkowo należy wspomnieć, że nasz segment energetyczny  odpowiada za ok. 17 proc. zysku operacyjnego EBITDA (dane za 2019 r.).Nasza flota wytwórcza oparta jest na niskoemisyjnych jednostkach gazowych, niemal w 100 proc. Żaden producent energii w Polsce, czy wywodzący się z energetyki zawodowej, czy przemysłowej nie ma takiego udziału gazu w swoim miksie. Dalej trudno byłoby już go nam zwiększać, dlatego w kolejnych latach nasza uwaga skupiać się będzie na zeroemisyjnych źródłach, w tym na największym naszym projekcie – planowanej budowie morskiej farmy wiatrowej o mocy do 1,2 GW.  

W międzyczasie będziemy realizować inne projekty. Przykładem może być farma fotowoltaiczna, która powstanie na 5 ha należących do włocławskiego Anwil S.A. z Grupy Kapitałowej PKN Orlen. Przygotowujemy przetarg, w którym wyłonimy wykonawcę tej instalacji. Teren jest dobrze nasłoneczniony, szacujemy, że farma może produkować 2,5-3 MWh energii elektrycznej rocznie. Przyglądamy się kolejnym lokalizacjom pod farmy fotowoltaiczne.

Cleanerenergy.pl: Czy wielkoskalowe instalacje fotowoltaiczne będą budowane na gruntach własnych, czy też będzie poszukiwać lokalizacji na rynku?

J. D.: Ze względu na brak kosztów zakupu gruntów, co znacznie poprawia efektywność ekonomiczną tych projektów, nasza uwaga będzie skupiać się na nieruchomościach znajdujących się w zasobach Grupy Kapitałowej Orlen, a te są bardzo duże. Chcemy wykorzystać na ten cel tereny powydobywcze należące do Inowrocławskich Kopalni Soli Solino. Mamy także do wykorzystania grunty wokół naszych magazynów paliw, które są ogrodzone, gdzie istnieje już niezbędna infrastruktura techniczna, np. przyłącza do sieci operatorów systemu energetycznego.

Cleanerenergy.pl: PKN Orlen, jak wiemy chce zbudować dużą morską farmę wiatrową na Bałtyku. Czy przy zwiększaniu udziału OZE w miksie energetycznym uwzględniacie też lądowe farmy wiatrowe?

J. D.: Tak, ale nie chcemy być deweloperem, bo nie mamy takich zasobów, żeby rozwijać takie projekty od początku. Jesteśmy zainteresowani zakupem takich projektów, bez względu na to, czy uczestniczą one obecnie w mechanizmach wsparcia. Interesujemy się gotowymi już pracującymi lądowymi farmami wiatrowymi, ale także będącymi w budowie, jak i projektami farm, pod warunkiem jednak, że będą dobrze przygotowane pod względem posiadanych pozwoleń, np. co do wysokości masztów, wyprowadzenia mocy, umów dzierżawy/użyczenia gruntów, umów z dostawcami turbin i innych urządzeń.

Cleanerenergy.pl: Obowiązująca strategia PKN Orlen przewiduje, że l. 2019-2020 średniorocznie CAPEX na energetykę wyniesie ok. 100 mln zł. Jakie główne wydatki zaplanowane są w tym budżecie? Taki budżet nie pozwala na realizację dużych projektów w perspektywie 2020 r., czy planowane są jakieś przesunięcia, które umożliwiłyby ich realizację?

J. D.: Te środki pozwolą na sfinansowanie kolejnych zaplanowanych etapów projektu morskiej farmy wiatrowej, rozwój fotowoltaiki, w tym budowę farmy we Włocławku, rozbudowę infrastruktury energetycznej przy zakładzie w Płocku. Jeśli pojawiłyby się interesujące projekty, np. zakupu farm wiatrowych, wymagające uzyskania dodatkowego finansowania wystąpimy do zarządu i rady nadzorczej z odpowiednio uzasadnionym wnioskiem. Z planów przejęcia Energi wynika, że chcemy rozwijać się w branży energetycznej, a dobrze umotywowane wnioski znajdują poparcie u władz korporacyjnych naszego koncernu.

Cleanerenergy.pl: PKN Orlen przygotowuje się intensywnie do budowy farmy wiatrowej o mocy do 1,2 GW w polskiej strefie przybrzeżnej Bałtyku. Czy na tym kończą się Wasze ambicje w morskiej energetyce wiatrowej?

J. D.: Oczywiście, że nie. Dlatego przyglądamy się planom litewskiego rządu dotyczącymi budowy morskich farm wiatrowych. To na razie dość odległa perspektywa, ale jeśli już zdecydujemy o budowie naszej farmy wiatrowej na Bałtyku, to w następnej kolejności możemy szukać możliwości rozwoju w tym segmencie także w krajach ościennych, a w tym na Litwie. Jesteśmy tam obecni od 14 lat. Od kilku lat współpraca z litewskim rządem jest wzorcowa. PKN Orlen ma zasoby, zdobędzie niezbędne doświadczenia, dlaczego tego nie wykorzystać do pogłębienia i umocnienia tych relacji, zarówno na poziomie biznesowym, jak i państwowym? Pamiętajmy, że potencjalna inwestycja w offshore to nie tylko rozwój obszaru energetyki, ale część strategii budowania silnego multienergetycznego koncernu zdolnego do konkurowania na międzynarodowym rynku. Dzięki dywersyfikacji źródeł przychodów będzie on odporny na zmienne czynniki makroekonomiczne.

Dziękujemy za rozmowę.