Zielona rewolucja na wsi: niezależność energetyczna i rozwój OZE
PIE: Fotowoltaika i pompy ciepła są szansą na elektryfikację budownictwa
16 lutego 2023
Krakowski oddział PGE Energii Ciepła zrealizował w ubiegłym roku 262 projekty
17 lutego 2023
W czasach kryzysu energetycznego samorządowcy stawiają na samowystarczalność i rozwój odnawialnych źródeł energii, w tym pozyskiwanie energii z biogazu, biometanu, biomasy i zrębki leśnej.
„Jeden wiatrak, biogazownia i farmy fotowoltaiczne do 10 MW – to powinno zabezpieczyć teren wiejski” – mówi Sylwia Jaskulska, członek zarządu województwa warmińsko-mazurskiego.
Budowanie lokalnego bezpieczeństwa energetycznego – jeden z głównych wątków, jakie zostaną poruszone na Europejskim Kongresie Samorządów w Mikołajkach – było motywem przewodnim zapowiadającej kongres debaty „Zielona rewolucja na wsi”.
Przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego podkreślali, że kryzys energetyczny i szybujące ceny paliw, w połączeniu z rosnącymi wymaganiami Komisji Europejskiej w kwestii redukcji emisji CO2, wymuszają przyspieszenie transformacji energetycznej – najlepiej dostosowanej do lokalnych warunków.
„Jeśli chodzi o odnawialne źródła energii, wszyscy zdaliśmy sobie sprawę, że już nie ma odwrotu. Musimy ten kierunek obejmować i ruszyć nie z pierwszego biegu, tylko przejść na bieg co najmniej piąty” – mówiła Jaskulska.
Wskazała także, że w przypadku terenów wiejskich jeden wiatrak, biogazownia i farmy fotowoltaiczne o mocy do 10 MW powinny zabezpieczyć potrzeby pojedynczej gminy. Dodała jednak, że są to drogie instalacje i trudno zmierzyć się z inwestycjami w sytuacji, gdy nie ma jasnych przepisów prawnych dla samorządów, jak również, kiedy może zabraknąć finansowania.
Janusz Kowalski, wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi przypomniał, że 25 stycznia ruszył rządowy program „Energia dla wsi”, którego celem jest rozwój spółdzielni energetycznych na terenach wiejskich i miejsko-wiejskich, realizujących inwestycje w obszarze odnawialnych źródeł energii. O tym, jak jednostki samorządu terytorialnego i inne podmioty mogą efektywniej tworzyć partnerstwa przy realizacji projektów w obszarze ciepłownictwa i energetyki. Czytaj więcej: Ruszył nabór wniosków w ramach programu „Energia dla wsi”
„Podpisaliśmy porozumienie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska w kwestii kierunkowej specustawy, dotyczącej biogazowni rolniczej. Chcemy dać możliwość, szczególnie rolnikom indywidualnym, wybudowania szybciej i łatwiej biogazowni rolniczych, które idealnie wpisują się dzisiaj, po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, również w unijną politykę zastępowania gazu ziemnego biogazem i biometanem” – powiedział Kowalski.
Dodał, że transformacja energetyczna w Polsce powinna opierać się na obszarach wiejskich, a biogazownie to nie tylko wykorzystanie odpadów rolno spożywczych w produkcji energii elektrycznej i ciepła, ale również wytwarzanie znakomitej jakości pofermentu – nawozu dla polskich rolników.
„Jestem przekonany, że w tej kwestii uda się osiągnąć pełen konsensus pomiędzy wszystkimi silami politycznymi, aby ta ustawa spowodowała boom na biogazownie rolnicze na obszarach wiejskich” – mówił wiceszef resortu rolnictwa i rozwoju wsi.
W krajach UE działają tysiące biogazowni rolniczych, np. w Niemczech jest ponad 9 tys. takich instalacji, dużo ma ich również Dania. Tymczasem w Polsce aktualnie działa ich tylko ok. 140.
„Myśl globalnie – działaj lokalnie. Wybudowaliśmy 25 biogazowni w regionie w poprzedniej perspektywie finansowej. Sektor biogazu rozwija się jednak za wolno, ograniczając się głównie do wysypisk komunalnych. Tymczasem zagospodarowanie np. gnojowicy sprawia, że fermy świńskie z trucicieli stają się liderami ekologii” – mówiła Jaskulska.
Przemysław Budzyński, dyrektor Miejskiej Energetyki Cieplnej w Mrągowie mówił, że obecnie 70 proc. energii cieplnej w Mrągowie pochodzi z OZE.
„Rozpoczęliśmy od dywersyfikacji paliw. Do tej pory ciepło wytwarzane było tylko z miału węglowego, ale wprowadziliśmy do użytku kocioł opalany zrębką leśną o mocy 8 MW. Dzięki temu powstał efektywny system energetyczny, który pozwala nam pozyskiwać kolejne środki na nowe przyłącza i rozbudowę sieci ciepłowniczych” – wyjaśnił.
Wykorzystanie biomasy, w tym zrębki leśnej, zdaniem samorządowców jest dobrym sposobem na zagospodarowanie odpadów lokalnej gospodarki leśnej.
„Wybudowaliśmy kotłownię na zrębkę leśną i ogrzewamy nią 6,5 tys. m.kw. w różnych budynkach mieszkalnych, użyteczności publicznej i urzędach naszej gminy. Chcemy iść dalej, ale wszystko będzie zależeć od pieniędzy, które ewentualnie uda nam się pozyskać na dalszy rozwój ekologicznego ciepła” – powiedział Robert Stępień, wójt bieszczadzkiej gminy Baligród, znajdującej się częściowo w obrębie chronionego obszaru Natura 2000.
Wyjaśnił, że zrębka, w wyniku sukcesji lasów, jest traktowana jako odpady, a kotłownia zrębkowa daje możliwość zagospodarowania „chaszczy”, które zarastają łąki i byłe pola uprawne i które trzeba wyciąć, żeby móc ponownie gospodarować na terenach rolniczych.
„To jest odpad w rozumieniu rolników, ludzi, którzy są właścicielami tutejszych obszarów popegeerowskich i chcą tu uprawiać ziemię. My im umożliwiamy rzetelny odbiór tych odpadów i jeszcze na tym zarabiają pieniądze” – podkreślił Stępień.
rb na podst. PAP
