URE ostrzega: bez inwestycji w sterowalne źródła energii moc dyspozycyjna systemu może spaść o 31%
Gminy mają jeszcze tydzień aby dołączyć do „Czystego Powietrza”
7 czerwca 2021
Prezes KGHM: Wysokie ceny miedzi korzystne dla koncernu
7 czerwca 2021
W najbliższych trzynastu latach może spaść potencjał wytwórczy mocy w krajowym systemie elektroenergetycznym – wynika z analizy Urzędu Regulacji Energetyki przeprowadzonej na podstawie danych zebranych od 63 wytwórców energii, którzy mieli obowiązek przedłożenia regulatorowi planów inwestycji w nowe moce wytwórcze na lata 2020-2034.
Do 2034 r. wytwórcy planują bowiem wycofać z eksploatacji jednostki o łącznej mocy 18,8 GW, opartych głównie na węglu kamiennym (12,8 MW) i brunatnym (5,3 MW), a oddać do użytku ponad 14,2 GW mocy.
Z opracowania wynika, że przedsiębiorstwa energetyczne planują do 2034 r. oddać do eksploatacji łącznie ponad 14,2 GW nowych mocy wytwórczych (z czego z offshore 4,8 GW, czyli 34% wszystkich nowych mocy), gazu ziemnego (4,4 GW, czyli prawie 31% nowych mocy) oraz fotowoltaiki (2,8 GW, czyli 19% nowych mocy).
Źródło: URE
Wytwórcy planują do tego czasu wydać na inwestycje w nowe moce ponad 76 mld zł, z czego około 60% na jednostki offshore, a około 15% na jednostki gazowe.
„Wszystkie planowane do oddania od 2024 roku inwestycje (na ponad 9 GW) nie mają zapewnionego finansowania, co stawia pod dużym znakiem zapytania realność ich realizacji w planowanej skali i terminie” – ostrzega Urząd Regulacji Energetyki.
Istotną przyczyną wycofywania jednostek, jaką wskazywały badane podmioty, jest brak wsparcia mechanizmów mocowych oraz brak efektywności ekonomicznej. Dotyczy to 8,2 GW mocy osiągalnej.
„Oznacza to, że istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa i ciągłości dostaw energii elektrycznej dyspozycyjne jednostki wytwórcze będą wycofywane z eksploatacji głównie w związku z brakiem możliwości pokrywania kosztów ich funkcjonowania, a nie ze względu na ich stan techniczny” – komentuje URE.
Aby precyzyjnie ocenić przekładanie się inwestycji w źródła wytwórcze na stabilność działania KSE, należy zastosować tzw. korekcyjny współczynnik dyspozycyjności (KWD). Pokazuje on dyspozycyjność źródeł w zależności od zastosowanej technologii. Na przykład dla elektrowni słonecznych wynosi on ok. 2%, dla lądowych farm wiatrowych 14% i ponad 99% dla wodnych elektrowni szczytowo-pompowych.
„Oznacza to, że z uwagi na zmienność i nieprzewidywalność warunków pogodowych, technologie oparte na źródłach odnawialnych nie mogą być porównywane z konwencjonalnymi pod kątem ich wpływu na stabilność działania systemu” – ocenia URE.
URE wskazuje, że pomimo stałego wzrostu mocy zainstalowanej w systemie (za sprawą coraz bardziej dynamicznego rozwoju OZE), spada moc dyspozycyjna, „co oznacza konieczność wprowadzania nowych rozwiązań rynkowych, które zabezpieczą stabilność pracy krajowego systemu elektroenergetycznego”.
„W najbliższych latach jednostki wytwórcze o wysokim współczynniku dyspozycyjności będą zastępowane jednostkami o współczynniku niskim. Przełoży się to na sposób i koszt bilansowania systemu przez operatora systemu przesyłowego. Nowa struktura źródeł w systemie wymusi wprowadzenie nowych lub ewolucję istniejących rozwiązań rynkowych dla zabezpieczenia pracy systemu, takich jak elastyczne zarządzanie popytem czy magazyny energii. Konieczna jest zatem nie tylko zwykła modernizacja obecnej infrastruktury sieciowej, ale też „cyfryzacja sieci” oparta o technologie akwizycji i analizy olbrzymiej ilości danych na temat funkcjonowania systemu, zapewnienie powszechnego dostępu do tych informacji, a także opracowanie kompleksowych systemów IT wspierających analizę, predykcję i optymalizację lokalnych obszarów sieci, wraz z ofertą usług elastyczności dla wszystkich jej użytkowników na danym obszarze. W tym kontekście niezwykle istotne staje się odpowiednie zarządzanie energią, co stanowi kolejny krok w rozwoju energetyki OZE” – mówi Rafał Gawin, prezes URE.
Z analizy URE wynika, że w 2034 roku potencjał wytwórczy badanych podmiotów będzie mniejszy ok. 11%. (4,6 GW) w stosunku do roku 2020. Kluczowym w tym jest fakt, że wytwórcy zaplanowali zwiększenie udziału źródeł niesterowalnych przy jednoczesnym zmniejszeniu mocy źródeł sterowalnych i wysoko dyspozycyjnych. Biorąc pod uwagę korekcyjny współczynnik dyspozycyjności (KWD) zmniejszenie mocy dyspozycyjnej w systemie energetycznym może wynieść nawet 31% (10,6 GW).
rb
