BGK zwiększył udział w Funduszu Trójmorza o 250 mln, do 750 mln euro
Za półtora roku poznamy partnera dla inwestycji w energię atomową
22 października 2020
Lotos dostarczy wodór do Rzeszowa
22 października 2020
Bank Gospodarstwa Krajowego, założyciel i inwestor Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza, zwiększył zaangażowanie z 500 mln euro do 750 mln euro. Fundusz, który będzie inwestował w infrastrukturę transportową, energetyczną i cyfrową w regionie pozyskał już ponad 800 mln euro od 4 państw z regionu, wchodzących w skład Inicjatywy Trójmorza oraz deklarujących przystąpienie do tego wehikułu inwestycyjnego.
Fundusz Inwestycyjny Inicjatywy Trójmorza (Three Seas Initiative Investment Fund – 3SIIF) jest ekonomicznym przedłużeniem współpracy w ramach Inicjatywy Trójmorza, powołanej przez Prezydenta RP p. Andrzeja Dudę oraz p. Kolindę Grabar-Kitarović, Prezydent Chorwacji pod koniec sierpnia 2016 r. w Dubrowniku. Ta inicjatywa geopolityczno-gospodarcza obecnie grupuje 12 państw regionu Europy Środkowo-Wschodniej, położonych pomiędzy Bałtykiem, Morzem Śródziemnym i Morzem Czarnym, w tym poza założycielami: Czechy, Słowację, Węgry, Rumunię, Estonię, Litwę, Łotwę, Austrię, Słowenię oraz Bułgarię.
Obecnie – ostatnio we wrześniu br. do funduszu dołączyła Estonia i Łotwa – akcjonariuszami są już 4 państwa regionu, które za pośrednictwem swoich banków i funduszy zaangażowały się finansowo na poziomie ponad 800 mln euro. Kolejne złożyły oficjalne deklaracje przystąpienia. Nadal największym akcjonariuszem 3SIIF jest BGK, który na zorganizowanym w tym tygodniu V szczycie Inicjatywy Trójmorza w Tallinie poinformował, że zwiększył zaangażowanie o kolejne 250 mln euro, do 750 mln euro, wobec 500 mln euro deklarowanego wcześniej.
– „Pandemia COVID-19 negatywnie wpłynęła na sytuację ekonomiczną wszystkich krajów i wymusiła podjęcie niestandardowych działań. Wyjście z kryzysu potrwa wiele lat, a długoterminowe inwestycje infrastrukturalne to dobry sposób na stymulowanie gospodarek. Fundusz Trójmorza angażuje się w inwestycje na zasadach komercyjnych. Zwiększenie zasobów Funduszu pozwoli na realizację większej liczby projektów niosących długofalowe korzyści dla całego regionu. Stąd nasza decyzja o podwyższeniu zaangażowania o 250 mln euro” – mówi Beata Daszyńska-Muzyczka, przewodnicząca rady nadzorczej Funduszu Trójmorza i prezes BGK.
Pomysłodawcą Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza jest właśnie Bank Gospodarstwa Krajowego, państwowy bank rozwoju, wspierający rozwój społeczno-gospodarczy kraju. Negocjacje w sprawie strategii i ram prawnych 3SIIF przeprowadzono zaledwie w kilka miesięcy, choć w przypadku tego rodzaju funduszy prace zajmują nawet 2-3 lata. Akt założycielski 3SIIF został podpisany 29 maja 2019 r. w Luxemburgu przez BGK i rumuńskim EximBank, a oficjalnie powołanie funduszu ogłoszono w czerwcu ub.r. na IV szczycie Inicjatywy Trójmorza w Lublianie. Oba założycielskie kraje zobowiązały się wówczas do wpłaty ponad 500 mln euro. Ogłoszono jednocześnie, że do 3SIIF mogą przystąpić inne państwa Trójmorza, po uzyskaniu stosownych zezwoleń. Każdy z krajów będzie uważany za założyciela funduszu,
Zgodnie z założeniami 3SIIF ma się skoncentrować na priorytetowych projektach tworzących infrastrukturę transportową (linie kolejowe, śródlądowe drogi morskie, porty i autostrady), energetyczną i cyfrową (sieć 5G) w regionie Trójmorza. Fundusz będzie się angażować w przedsięwzięcia infrastrukturalne, obejmujące co najmniej 2 państwa z regionu. Środki zgromadzone w funduszu, uzupełnią i wzmocnią obecne zaangażowanie kapitałowe krajów-członków oraz finansowanie, jakie otrzymują one w ramach instrumentów finansowych Unii Europejskiej. Dzięki temu możliwy będzie szybszy rozwój poszczególnych krajów, a także całego regionu oraz zwiększenie konkurencyjności państw regionu Trójmorza.
Całkowitą wartość zaangażowania w Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza określono na 3-5 mld euro, co pozwoliłoby zaangażować się w projekty o wartości do 100 mld euro, przy czym potrzeby Trójmorza, aby wyrównać różnice dystansujące region od Europy Zachodniej są blisko 6-krotnie większe. Raport opracowany przez Spot Data na zlecenie BGK pokazuje, że do 2030 roku w tej części Europy inwestycje w sieci energetyczne do końca przyszłej dekady powinny wynieść 87 mld euro. Wydatki na infrastrukturę transportową to ok. 290 mld euro, z czego na drogi 165 mld euro, na kolej: 100 mld euro, na transport wodny: 13 mld euro i na lotniczy: 11 mld euro. Inwestycje w infrastrukturę ICT (technologie informacyjno-komunikacyjne) w krajach Trójmorza powinny wynieść 160 mld euro do końca 2030 roku.
Założyciele 3SIIF podkreślają, że jest on inicjatywą komercyjną i rynkową, która zapewni zróżnicowane możliwości inwestycyjne, a jej celem jest zarabianie i przynoszenie zysków inwestorom, którzy przekażą do niego swoje środki. Fundusz może realizować również projekty komercyjne w formie partnerstwa publiczno-prywatnego. Środki będą angażowane w projekty, na różnych etapach realizacji. Mogą one obejmować m.in. inwestycje typu greenfield oraz brownfield, nabywanie udziałów, uczestnictwo w spółkach celowych lub udzielanie długu podporządkowanego.
Fundusz jest otwarty dla trzech typów inwestorów: inwestorów głównych (tzw. core sponsors), reprezentowanych przez banki rozwoju państw członkowskich, międzynarodowe instytucje finansowe (Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju) oraz prywatnych inwestorów, czyli funduszy emerytalnych, inwestycyjnych i innych podmiotów. Celem funduszu jest zebranie od 3 do 5 mld euro, na razie jest 800 mln euro. Ale choćby Stany Zjednoczone zadeklarowały, że chcą przeznaczyć 1 mld USD na wsparcie inwestycji infrastrukturalnych w regionie Trójmorza, poprzez bank International Development Finance Corporation (IDFC).
Fundusz od lutego 2020 r. ma w pełni operacyjną strukturę. Za zarządzanie projektami i fundraising (pozyskiwanie funduszy) od inwestorów odpowiedzialna jest profesjonalna międzynarodowa firma Amber Infrastructure Group z siedzibą w Londynie, wybrana na doradcę inwestycyjnego przez głównych inwestorów (umowę podpisano 26 lutego). Amber Infrastructure, która ma także biura w Warszawie, Wiedniu, Edynburgu, Monachium zajmie się wyborem i analizą potencjalnych projektów, przy czym decyzje inwestycyjne będą podejmowane z udziałem wyspecjalizowanych komitetów inwestycyjnych.
Amber Infrastructure przeanalizował ponad 80 projektów związanych sektorem energetycznym i transportowym oraz infrastrukturą cyfrową, z czego część zostało odrzuconych, jako nierealizowane w formie komercyjnej, 50 jest nadal analizowanych, z czego 6 projektów jest w bardzo zaawansowanej fazie.
tb
