Zaćmienie Słońca oddaliło szansę na rekord w fotowoltaice?
PSE planują miliardowe inwestycje w związku z rozwojem energetyki morskiej
10 czerwca 2021
PGE przekonuje w Brukseli do Turowa
11 czerwca 2021
Kolejny słoneczny dzień dawał nadzieję na rekordowe wyniki generacji energii z instalacji fotowoltaicznych. Jednak 10 czerwca w między 11:37 a 13:54 mieliśmy do czynienia z częściowym zaćmieniem Słońca, które zdarza się w Polsce co kilka lat. W zależności od szerokości i długości geograficznej tarcza słoneczna była przesłonięta od 4% do 16%. Czy przełożyło się to na generację energii przez panele słoneczne?
Postanowiliśmy sprawdzić, korzystając z danych Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A., operatora Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Dane dotyczące generacji energii z instalacji fotowoltaicznych (i lądowych farm wiatrowych) są publikowane codzienne, co godzinę. To pozwala na dokładne śledzenie poziomów produkcji niemal w czasie rzeczywistym.
Z danych PSE wiemy, że do 9 czerwca włącznie instalacje fotowoltaiczne oddały łącznie 250 221,77 MWh, o 69,1%, tj. o 102 209,305 MWh więcej niż w tym samym okresie w maju. Poprzedni miesiąc był wyjątkowo zimny, mokry z kilkoma krótkimi przebłyskami słonecznej pogody. 9 maja rozpoczynał się właśnie pierwszy taki produkcyjny pik, w czasie którego 11 maja padł rekord godzinowej generacji (3 411,213 MWh), jak dotąd nie pobity.
W czerwcu jednak już 15 razy generacja energii z PV w ciągu godziny była wyższa niż 3000 MWh, tymczasem w maju takich godzin było 11, co pokazuje, że instalacje PV mogą produkować duże wolumeny energii przy sprzyjających warunkach. Najlepszy wynik czerwca to 3 222,588 MWh, które trafiło do sieci 8 czerwca między 11 a 12. Od lokalnego szczytu, w kolejnych dniach wyniki godzinowe, jak i dobowe były już gorsze.
10 sierpnia z każdą kolejną godziną do sieci trafiało coraz więcej energii ze słońca. Jednak, poza dwoma wyjątkami, mniej jeśli porównać z generacją dzień wcześniej, i średnimi za 9 dni czerwca, przy czym porównanie z uśrednionymi wynikami wygląda znaczniej lepiej. Częściowe zaćmienie Słońca w czwartek miało miejsce 11:37 a 13:54. Dla celów porównawczych można więc przyjąć, że trwało 3 godziny, między 11 a 14.
W czwartek w tych godzinach instalacje PV wprowadziły do sieci 8 303,876 MWh, dzień wcześniej 9 249,138 MWh (co oznacza o -10,2% mniej energii ), przy średniej 8 515,679 MWh (-2,5%), co można by interpretować, jako negatywny wpływ częściowego zaciemnienia tarczy Słońca przez cień Księżyca.
Jeśli jednak porównać zsumowaną produkcję z godzin poprzedzających to astronomiczne zdarzenie, to dzisiejsze dane były także gorsze niż w środę, i niż średnia z 9 poprzednich dni, i to bardziej (niższe odpowiednio o 12,0% i 6,6%). To z kolei przeczyłoby tej tezie.
W kolejnych dwóch godzinach, już po szczycie, wyniki produkcyjne też były niższe. Choć różnica nie była aż tak wyraźna, jak w szczycie (-4,0% i -2,1%). Co jednak wspierałoby tezę, że zaćmienie mogło obniżyć jednak generację energii z PV.
W czwartek zależności od szerokości i długości geograficznej tarcza słoneczna była przesłonięta od 4% do 16%, a więc w niewielkim stopniu. Stąd trudności interpretacyjne.
Do tego PSE się asekurują, że dane dotyczące generacji z PV to estymacje – część instalacji jest opomiarowana, ale dane podawane na stronie to jedynie szacunki, a nie faktyczna produkcja, jak ma to miejsce w przypadku elektrowni konwencjonalnych. Przy tak dużym rozproszeniu instalacji PV i na obecnym etapie rozwoju technologicznego nie ma bowiem możliwości opomiarowania każdego panelu i przekazywania danych o jego pracy do Operatorów Systemów Przesyłowych.
Następne częściowe zaćmienie widoczne z całej Polski przypada 25 października 2022 r. Do tego czasu zapewne znacząco wzrośnie moc zainstalowana elektrowni słonecznych w Polsce, co ułatwi szacunki. Z drugiej strony Słońce będzie niżej nad horyzontem, przez co produkcja energii będzie niższa. Ale może opomiarowanie instalacji będzie lepsze:)
