Grupa Orlen wydała w ub.r. blisko 3 mld zł na inwestycje w OZE. Ta rekordowa kwota w historii polskiego rynku kwota uwzględnia zarówno nakłady inwestycyjne na rozwój własnych jednostek, jak i nabycia aktywów. Ale to głównie transakcje M&A dotyczące lądowych farm wiatrowych stoją za tymi wydatkami.

W 2023 roku, dzięki przeprowadzonym rok wcześniej połączeniom z Grupą Lotos i Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem nakłady inwestycyjne w Grupie Orlen, notowanej na warszawskiej giełdzie wyniosły 32,6 mld zł, w porównaniu do 19,6 mld zł w 2022 r. W samym tylko segmencie energetyka na inwestycje przeznaczono 6,1 mld zł (19%), wobec 4,4 mld zł rok wcześniej, wynika ze sprawozdania zarządu z działalności Grupy Orlen za 2023 r. 

Tylko w segmencie petrochemia, gdzie duże inwestycje realizowano w trzech krajach: Polsce, Czechach i na Litwie, zwiększono wartość aktywów trwałych o 3, 2 mld do 7,5 mld zł licząc rok do roku, były one większe. To drugi pod tym względem wynik w branży, po PGE Polskiej Grupie Energetycznej, której CAPEX wyniósł w ub.r. 10,1 mld zł.

Jak poinformowało portal Cleanerenergy.pl biuro prasowe płockiego koncernu, zdecydowana większość tych środków została zainwestowana w Polsce. Kilkanaście procent tej kwoty przeznaczono na cele odtworzeniowe, a pozostałą część stanowiły inwestycje w nowe projekty w tym segmencie. Środki przeznaczono m.in. na budowę głównego punktu zasilania (GPZ-3) w najważniejszym dla multienergetycznego koncernu zakładzie produkcyjnym w Płocku oraz dwóch wysokosprawnych niskoemisyjnych bloków gazowo-parowych, zasilanych gazem sieciowym, a które w przyszłości będą mogły być zasilane również wodorem:

• CCGT Ostrołęka, o mocy 745 MWe (CAPEX 2,85 mld zł netto, termin oddania do użytku to koniec 2025 r.)
• CCGT Grudziądz, o mocy 560 MWe, (CAPEX ok. 2 mld zł, termin oddania do użytku to III kwartał 2025 r.),

Według danych ze sprawozdania zarządu Energi S.A. (Orlen ma 90,9% jej akcji, dających 939,3% głosów na WZA) z działalności Grupy Kapitałowej Energa oraz Energi S.A. w 2023 r., nakłady inwestycyjne na CCGT Ostrołęka wyniosły w ub.r. 944 mln zł, a na budowę CCGT Grudziądz – 680 mln zł. Energa (ma 50% plus jeden udziałów) i Orlen są udziałowcami CCGT Ostrołęka Sp. z o.o., spółki celowej odpowiedzialnej za budowę instalacji, co oznacza że ich wspólne wydatki na projekt wyniosły 1 888 mln zł, a nakłady na nowe aktywa gazowe na poziomie grupy Orlen można oszacować na 2,6 mld zł.  

Budowa nisko- i zeroemisyjnych jednostek (a także zakup OZE) są kluczowe dla osiągnięcia przez multienergetyczny koncern redukcji o 15% do 65 gCO2e/MJ wskaźnika NCI (Net Carbon Intensity), który wyraża emisyjność na jednostkę sprzedawanej energii, zaplanowanej do końca 2030 r. Oprócz inwestycji w bloki gazowe, Orlen wymienia wśród kluczowych projektów realizowanych w segmencie energetyka także farmy fotowoltaiczne i morską farmę wiatrową Baltic Power. 

W zakresie inwestycji w odnawialne źródła energii, ciekawe dane ujawnia sprawozdanie na temat informacji niefinansowych Grupy Orlen i Orlen S.A. za 2023 r., będące częścią raportu rocznego dla inwestorów giełdowych. Zarząd koncernu podaje w nim, że inwestycje Grupy Orlen w energię odnawialną wyniosły w ub.r. 2 924 594 tys. zł., wobec 121 391 tys. zł, co oznacza wzrost o 2309,2%! Ta trzeba powiedzieć bardzo precyzyjnie podana kwota jest prawdopodobnie najwyższą w kilkunastoletniej historii polskiego rynku OZE (w ub.r. w Grupie PGE nakłady inwestycyjne na OZE wyniosły 1,223 mld zł).

Jak poinformowało nas biuro prasowe Orlenu, podana suma uwzględnia zarówno nakłady inwestycyjne na rozwój własnych jednostek (CAPEX na OZE), jak i M&A (czyli nabycia aktywów). Środki przeznaczono na rozwój mocy zainstalowanych w farmach fotowoltaicznych (są to wybudowane przez Energa Green Development wielkoskalowe farmy solarne PV Wielbark i PV Mitra, które należą do Energa Wytwarzanie z Grupy Energa, kontrolowanej przez Orlen), jak i wiatrowych, m.in.: FW Ujazd, FW Dobrzyca, FW Dominowo, FW Krzęcin, FW Kuślin. W 2023 r. Grupa Orlen nie budowała jednak farm onshore wind. Wymienione pięć jednostek powiększyło portfel wytwórczy w wyniku dwóch transakcji przejęcia spółek celowych należących do zagranicznych inwestorów działających w segmencie onshore wind.

Co znajduje pośrednio potwierdzenie w sprawozdaniu na temat informacji niefinansowej Grupy Orlen i Orlen S.A. za rok 2023, gdzie podane są dane dotyczące CAPEX-u, czyli nakładów inwestycyjnych, poniesionych zgodnie z taksonomią wyznaczoną w Unii Europejskiej, np. na łagodzenie zmian klimatu. I tak na produkcję energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej wydatki wyniosły 225,89 mln zł, a z wiatru 14,86 mln zł. Inwestycje w magazynowanie energii elektrycznej pochłonęły 1,72 mln zł. Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej kosztowała 1,88 mln zł. To daje sumarycznie kwotę ok. 244 mln zł wydatków.

Wygląda więc na to, że zdecydowana większość podanej kwoty 2,92 mld zł została wydana na przejęcia aktywów, co z kolei potwierdzenie znajduje w informacjach zamieszczonych w innym dokumencie – sprawozdaniu zarządu działalności za Grupy Orlen i Orlen za 2023 r. W październiku 2023 roku Orlen Wind 3, spółka holdingowa odpowiadająca w Grupie Orlen za rozwój onshore wind, w ramach projektu „Chopin II” sfinalizowała zakup trzech spółek z posiadających działające operacyjnie lądowe farmy wiatrowe zlokalizowane w Wielkopolsce: FW Ujazd (30 MW), FW Dobrzyca (49,9 MW) oraz FW Dominowo (62,4 MW). W ramach transakcji zabezpieczono również opcje uzupełnienia ich o farmy fotowoltaiczne (o mocy do 159 MW), wykorzystując do tego już istniejące przyłącze do sieci elektroenergetycznej (tzw. cable pooling). Sprzedającym była portugalska grupa EDP Renováveis, która zrealizowała w ten sposób część programu rotacji aktywów o wartości 7 mld euro zaplanowanego na lata 2023–2026. Wartość transakcji, według raportu EDPR wyniosła 0,49 mld euro (2,215 mld zł). Z kolei w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym grupy Orlen za 2023 r. wartość godziwa przekazanej zapłaty została określona 2,231 mld zł i obejmowała cenę zakupu udziałów, jak również spłatę pożyczek udzielonych farmom wiatrowym (spółkom) przez byłego udziałowca.

W grudniu 2023 r. Orlen Wind 3, w ramach projektu „Ocean” podpisał umowę przejęcia od brytyjskiej Octopus Renewables Infrastructure Trust plc. dwóch farm wiatrowych o łącznej mocy ok. 60 MW. Są to: FW Krzęcin (39,6 MW), położona na Pomorzu Zachodnim w miejscowości Krzęcin, koło Choszczna oraz FW Kuślin (19,2 MW), zlokalizowaną w Wielkopolsce w miejscowości Kuślin, w pobliżu Nowego Tomyśla. W tym przypadku wartość godziwa przekazanej zapłaty wyniosła 344 mln zł.

Wartość tych dwóch transakcji M&A wyniosła więc blisko 2,6 mld zł. W raportach wymieniono jeszcze dwie duże akwizycje rozpoczęte w 2023 r., ale jeszcze niezrealizowane. W czerwcu ub.r. Energa Wytwarzanie podpisała z portugalską grupą Greenvolt Energias Renováveis przedwstępną umowę na zakup OZE – farmy wiatrowej i czterech fotowoltaicznych – o łącznej mocy ok. 59 MW. W październiku firma podpisała z polską firmą Lewandpol Holding przedwstępną umowę nabycia spółki celowej, realizującej projekt wielkoskalowej instalacji hybrydowej „Kleczew Solar & Wind”, o mocy do 334 MW, która powstaje w gminie Kleczew w województwie wielkopolskim. Wartość tych dwóch transakcji M&A można oszacować na 2,5 mld zł.

Zarząd Orlenu, kierowany już przez nowego prezesa Ireneusza Fąfarę informuje w sprawozdaniu z działalności za 2023 r., że podpisane zostały również warunkowe umowy zakupu i umowy przedwstępne na kolejne (lądowe) farmy wiatrowe i fotowoltaiczne. 

Na koniec ub.r. moc zainstalowana OZE wynosiła 918,13 MW. Zgodnie z przyjętą w lutym ub.r. aktualizacją strategią, do końca 2030 roku Grupa Orlen ma dysponować odnawialnymi źródłami energii o łącznej mocy ponad 9 GW, obejmującymi morskie i lądowe farmy wiatrowe, fotowoltaikę oraz jednostki wytwórcze na biogaz i biometan.  

redakcja@cleanerenergy.pl