Mój Prąd 2: prosumenci wybierają zbyt duże instalacje?
BGK zwiększa wsparcie dla mikro-, małych i średnich firm
30 kwietnia 2020
W maju możliwe dalsze spadki cen paliwa
30 kwietnia 2020
„Mój Prąd”, priorytetowy program rządu wspierający fotowoltaikę prosumencką ciągle cieszy się dużym zainteresowaniem Polaków. Pytanie, czy prosumenci nie kupują instalacji o zbyt dużej mocy, w stosunku do swoich potrzeb? Dzięki lepszemu jej dopasowaniu do potrzeb wydatki można by ograniczyć o co najmniej 5 tys. zł, czyli o 1/4.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, operator programu „Mój Prąd”, opublikował dotąd 18 list beneficjentów, których wnioski zaakceptowano pozytywnie w ramach II naboru do tego programu. To prosumenci, którzy otrzymają dotację rekompensującą im część poniesionych nakładów na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej do domowego użytku. Po 3,5 miesiącach od inauguracji II edycji programu, czyli od 13 stycznia br. przyznano 8105 dotacji na łączną kwotę 40,46 mln zł. Łączna moc instalacji wyniosła 45,09 MW.
Dofinansowaniem z NFOŚiGW objęte są instalacje o mocy 2-10 kWe, z przeznaczeniem na cele mieszkaniowe. Można się o nie ubiegać po zamontowaniu mikroinstalacji i podłączeniu jej do systemu energetycznego, w wyniku podpisania z operatorem umowy kompleksowej regulującej kwestie związane z wprowadzeniem do sieci wytworzonej w instalacji energii elektrycznej. Prosument może liczyć na dofinansowanie w formie dotacji do 50% kosztów kwalifikowanych zakupu mikroinstalacji i jej montażu, nie więcej niż 5 tys. zł na jedno przedsięwzięcie.
Z opublikowanych dotychczas list wynika, że średnia moc dotowanych instalacji w ramach II naboru programu „Mój Prąd” wahała się od 4,729 kW do 6,005 kW, w zależności od listy. Średnia arytmetyczna dla wszystkich przyznanych dotąd dotacji wynosi 5,563 kW, a mediana to 5,4236 kW. W Polsce prosumenci rekrutują się spośród ok. 16 mln tzw. odbiorców końcowych, korzystających z grupy taryfowej G (G-11, G-12, G-12w). W tym w przeważającej większości są to odbiorcy w gospodarstwach domowych (ponad 15,1 mln), którzy dokonują zakupu energii na bieżące potrzeby. Urząd Regulacji Energetyki, szacuje, że roczne zużycie energii w tych grupach przez przeciętną 3 osobową rodzinę wynosi, dla G11 – 1773 kWh, dla G12 (taryfa dwustrefowa) – 3341 kWh. To oczywiście uśredniony poziom rocznego zapotrzebowania na energię. Ale oznaczałoby, że prosumenci, których jest obecnie ok. 150 tys., czyli 1% gospodarstw domowych (beneficjentów programu Mój Prąd jest ok. 50 tys.) albo zużywają zdecydowanie więcej energii, albo montują instalacje o mocy znacznie, bo ok. 60-70% wyższej niż wynikałoby to z ich bieżących potrzeb.
Przeanalizowaliśmy 8105 decyzji NFOŚiGW o przyznaniu dotacji w ramach II naboru programu „Mój Prąd”. Na razie największą popularnością wśród prosumentów cieszą się instalacje o mocy z przedziału 3,0 -5,99 kWp, kupiło je 62,49% prosumentów, którzy zgłosili się po rządowe wsparcie. Tych najmniejszych, z przedziału 2,0-2,99 kW kupiono 333 sztuk, co stanowi 4,11%. Nieco większych, o mocy 3,0-3,99 kW prosumenci zgłosili 1629 sztuk, czyli 20,10%. W sumie więc mikroinstalacje, pokrywające teoretycznie zapotrzebowanie na energię elektryczną statystycznej polskiej rodziny kupiło 24,21% prosumentów. Reszta, czyli 3/4 zdecydowało się na zakup instalacji solarnej o znacznie większej mocy.
Największa grupa: 1842 osób, czyli 22,73% kupiły instalacje fotowoltaiczne o mocy zainstalowanej 4,0-4,99 kW. Nieco mocniejsze solary- 5,0-5,99 kW – zamontowało 1587 prosumentów, czyli 19,58%. Na instalacje o mocy z kolejnego przedziału: 6,0-6,99 kW zdecydowało się 959 osób, czyli 11,58% badanej próby. Na mikroinstalacje z przedziałów: 7,0-7,99 kW i 8,0-8,99 kW popyt się zmniejsza. Pik widać przy instalacjach o największej dopuszczalnej mocy, łącznie z przedziału 9,0-10,0 kW zgłoszono 912 instalacji, czyli 11,25% (takie instalacje kosztują 35-55 tys. zł brutto, wliczając koszty montażu).
Przypomnijmy, że jest to blisko 3-krotnie więcej niż zestawów o najniższej mocy. Takie instalacje są w stanie wyprodukować 10 MWh energii elektrycznej rocznie, a więc 3-krotnie więcej niż wynosi zwiększone zapotrzebowanie statystycznej polskiej rodziny, korzystającej z taryfy G-12. Zastanawiające jest zgłoszenie 12 instalacji o maksymalnej mocy 10 kW, bo takie instalacje są mniej opłacalne i za każde zmagazynowane 10 kWh prosument może pobrać z powrotem od operatora systemu dystrybucyjnego 7 kWh, a nie 8 kWh, jak w przypadku instalacji o mniejszej mocy.
Zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej to wydatek 4-5 tys. zł brutto za 1 kWp. To oznacza, że uczestnicy programu Mój Prąd wydają średnio 22,3-27,8 tys. zł. Na całkowity koszt takiej inwestycji składają się zakup urządzeń: modułów fotowoltaicznych (45%), inwertera (20%), konstrukcji nośnej i przewodów elektrycznych (15%)i oraz wynagrodzenie za wykonanie prac dla montażystów i elektryków (20%). Średnia wartość przyznanych dotacji wynosi 4991,18 zł, podkreślmy bez względu na moc zainstalowaną instalacji fotowoltaicznej. Może zatem warto się zastanowić, czy potrzebna jest instalacja aż tak dużej mocy. Dzięki lepszemu dopasowaniu wydatki można ograniczyć o co najmniej 5 tys. zł, czyli o 1/4.
Roczny uzysk energii z mikroinstalacji fotowoltaicznej wynosi 1000 MWh z 1 kWp, oczywiście może się on zmieniać w zależności od umiejscowienia i nasłonecznienia paneli. URE podaje, że średnia ważona dla wszystkich grup G, obejmująca łącznie cenę energii wraz ze stawką opłat za dystrybucję wyniesie w 2020 r. 530 zł/MWh. Potencjalne oszczędności, jakie statystyczni prosumenci z grupy G-12 uzyskają dzięki swoim mikroinstalacjom wyniosą w tym roku maksymalnie 1,8 tys. zł.
Źródło: NFOŚiGW, obliczenia własne
r
r
„Obecnie PGNiG Obrót Detaliczny koncentruje się na klientach biznesowych, nie uruchomiliśmy jeszcze oferty dla klientów indywidualnych. Informacje o programie „Mój Prąd” są dla nas istotnym źródłem danych pod kątem analiz rozwoju rynku detalicznego. Potencjalnie możemy się spodziewać na tym rynku stopniowego spadku udziału najmniejszych instalacji (tych rzędu 3-4 kW) na rzecz instalacji powyżej 5 kW. Jest to związane z postępem technologicznym i malejącym kosztem krańcowym instalacji kolejnego kilowata mocy.
Należy zwrócić uwagę, że to właśnie gospodarstwa domowe o większym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, są najbardziej predysponowane z punktu widzenia ekonomiki do inwestycji w fotowoltaikę. Dodatkowo, w świetle ostatnich wydarzeń, może rosnąć skłonność takich gospodarstw do inwestowania w rozwiązania zwiększające niezawodność i niezależność energetyczną w dostawach energii.
W każdym ze scenariuszy rozwoju rynku fotowoltaiki przewidujemy, że zgodnie z Polityką Energetyczną Polski, jej rola w tzw. miksie energetycznym będzie rosła. Gaz i odnawialne źródła energii to ponadto jedyne źródła energii, których udział w tym bilansie odnotował w ciągu ostatniej dekady stabilny wzrost.”
