PKN Orlen poda dzisiaj lokalizacje swoich małych reaktorów jądrowych w Polsce
Miliardowe zyski z farm wiatrowych w Polsce
12 kwietnia 2023
Siedem lokalizacji pod budowę SMR-ów w Polsce
17 kwietnia 2023
Dzisiaj PKN Orlen ma ogłosić swoje strategiczne plany w obszarze energetyki jądrowej. Multienergetyczny koncern chce wybudować do końca 2030 r. co najmniej dwa modułowe reaktory BWRX-300 w oparciu o technologię GE Hitachi Nuclear Energy, tak by w kolejnej dekadzie zyskać potencjał do rozwoju ponad 20 jednostek. Za budowę floty reaktorów będzie odpowiedzialne Orlen Synthos Green Energy.
Zgodnie z obowiązującą strategią Orlen2030, i ogłoszonymi przy tej okazji planami osiągnięcia neutralności emisyjnej do 2050 r., multienergetyczny koncern inwestuje w nisko- i zeroemisyjne stabilne źródła wytwórcze energii, w tym reaktory jądrowe.
W tym celu PKN Orlen wspólnie z Synthos Green Energy utworzył w lipcu 2022 r. joint venture – spółkę Orlen Synthos Green Energy, która zainwestuje w rozwój technologii mikro i małych reaktorów jądrowych (w marcu br. deklarację przystąpienia na joint venture ogłosił Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej). Posiada ona wyłączność na budowę BWRX-300 w Polsce (17 marca 2023 r. Komisja Europejska zatwierdziła utworzenie spółki na mocy unijnego rozporządzenia w sprawie fuzji).
Orlen Synthos Green Energy rozpoczął już proces prelicencjonowania technologii BWRX-300 składając w lipcu 2022 r. do Państwowej Agencji Atomistyki wniosek o wydanie ogólnej opinii. Jednocześnie firma prowadziła analizy dotyczące lokalizacji dla planowanej floty reaktorów.
BWRX-300 może wyprodukować energię dla 150-tysięcznego miasta, a jako, że są to jednostki kogeneracyjne, ciepło produkowane w jednostce może być wykorzystane do podgrzewania wody i do ogrzewania mieszkań.
W 2021 r. według Głównego Urzędu Statystycznego, warunek ten spełniałyby 23 miasta z TOP25: Warszawa (1 860,3 tys.), Kraków (800,7), Wrocław (672,9), Łódź (670,6), Poznań (546,9), Gdańsk (486,0), Szczecin (396,2), Bydgoszcz (337,7), Lublin (334,6), Białystok (294,2), Katowice (285,7), Gdynia (245,0), Częstochowa (217,5), Radom (209,3), Sosnowiec (197,6), Toruń (198,3), Kielce (186,9), Rzeszów (195,9), Gliwice (177,0), Zabrze (170,9), Olsztyn (170,2), Bielsko-Biała (169,8), Bytom (163,3), Zielona Góra (140,0), Rybnik (137,1).
Daniel Obajtek, prezes PKN Orlen w lutym 2023 r., przy okazji prezentacji aktualizacji strategii Orlen2030 zapowiedział, że ma być 25 lokalizacji, gdzie powstanie około 80 reaktorów SMR BWRX-300W GE Hitachi. Dzisiaj w południe poznamy pierwsze lokalizacje.
SMR może powstać na terenie stanowiącym zaledwie 10% dużej siłowni. Do postawienia małego reaktora potrzeba niecałych 5 ha (jest to powierzchnia zajmowana przez PGE Narodowy w Warszawie), przy czym sama tzw. wyspa jądrowa zajmie jedynie powierzchnię boiska piłkarskiego, czyli 7000 m2, tj. 0,7 ha.
Pierwszy polski reaktor SMR jako drugi na świecie, miałby zacząć działać w 2029 r., rok po pierwszej jednostce, która powstaje w kanadyjskim Darlington pod Toronto. Elektrownia jądrowa SMR może być zbudowana już w ciągu 24-36 miesięcy, to oznacza, że prace budowlane w pierwszej lokalizacji mogłyby się rozpocząć w 2026 r. Orlen Synthos Green Energy, przekonuje, że 50% wydatków związanych z budową zostanie w Polsce, a w łańcuchu dostaw będzie 300 polskich firm.
BWRX-300, zaprojektowany przez amerykańsko-japońskie joint venture GE Hitachi Nuclear Energy należy do rodziny reaktorów wodno-wrzących (BWR). To jednostka IV generacji, która ze względu na stosunkowo niewielką moc (300 MWe), zaliczana jest do małych reaktorów modułowych (tzw. SMR, czyli Small Modular Reactors). Projekt opiera się na sprawdzonych technologiach i komponentach wykorzystanych, m.in. w licencjonowanym w USA reaktorze ESBWR, a także będzie wykorzystywał certyfikowane i produkowane od lat paliwo jądrowe.
W marcu br. Synthos Green Energy, partner PKN Orlen, amerykański koncern energetyczny – Tennessee Valley Authority oraz największy w Kanadzie wytwórca bezemisyjnej energii – Ontario Power Generation oraz twórca reaktora BWRX-300 – GE Hitachi Nuclear Energy zawarły umowę o współpracy, w myśl której przeznaczą ponad 400 mln USD na rozwój technologii BWRX-300. Sygnatariusze liczą, że przyspieszy prace nad technologią oraz przyczyni się do obniżenia kosztów związanych z jej wdrożeniem.
Zainteresowanie technologią GEH, na różnym poziomie, wykazuje blisko 30 krajów. Najbardziej zaawansowana jest Kanada i USA (oprócz Polski). Przygotowania do budowy pierwszego BWRX-300 prowadzone są przez kanadyjski koncern Ontario Power Generation na terenie elektrowni jądrowej w Darlington pod Toronto. Elektrownia zostanie oddana do użytku do końca 2028 r. Pod koniec zeszłego roku OPG złożyło wniosek o pozwolenie na budowę do kanadyjskiego dozoru jądrowego (CNSC), a w styczniu br. zawarło umowę na realizację inwestycji z GE Hitachi Nuclear Energy, NC-Lavalin i Aecon. Z kolei amerykański koncern TVA przygotowuje się do złożenia wniosku o pozwolenie na budowę BWRX-300 w Clinch River w stanie Tennessee, a jednocześnie analizuje możliwości budowy kolejnych SMR-ów konstrukcji GEH w południowych stanach USA.
BWRX-300 jest projektowany w celu obniżenia kosztów budowy i eksploatacji w stosunku do innych technologii wytwarzania energii jądrowej. Z uwagi na znacznie mniejsze nakłady inwestycyjne oraz szybkość budowy reaktora BWRX-300 z modułów, program tworzenia sieci małych elektrowni nuklearnych uznawany jest obecnie za najskuteczniejszy i najszybszy sposób przeprowadzenia transformacji polskiej energetyki i ciepłownictwa w kierunku dekarbonizacji i osiągnięcia zerowej emisji gazów cieplarnianych.
Szacowany koszt produkcji 1 MWh energii elektrycznej z SMR ma być o ok. 30% niższy niż w przypadku energii z gazu ziemnego. Reaktor modułowy o mocy około 300 MWe może zapobiec emisji do od 0,3 do 2 mln ton dwutlenku węgla rocznie, w zależności od rodzaju zastępowanego paliwa, np. węgla kamiennego lub brunatnego.
